Μπράουν, κίνηση του-

Μπράουν, κίνηση του-
Αδιάκοπη και άτακτη κίνηση λεπτότατων, αλλά ορατών στο μικροσκόπιο, σωματιδίων, που αιωρούνται σε ένα υγρό· η ονομασία προέρχεται από τον Σκοτσέζο βοτανολόγο Ρόμπερτ Μπράουν (1773-1858), ο οποίος παρατήρησε για πρώτη φορά την κίνηση αυτή το 1827, στη γύρη των λουλουδιών, της οποίας οι λεπτότατοι κόκκόι αιωρούνται στο νερό. Ο ίδιος απέδειξε ότι δεν πρόκειται για ανεξάρτητη κίνηση των κόκκων, δεδομένου ότι λεπτότατα σωματίδια και ανόργανων ουσιών (άνθρακας, μέταλλα), αιωρούμενα σε οποιοδήποτε υγρό, παρουσιάζουν τις αυτές κινήσεις. Διατυπώθηκαν διάφορες υποθέσεις για να ερμηνευθεί η γένεση των κ. του Μ. Αρχικά πίστευαν ότι τις κινήσεις αυτές τις προκαλούσαν συμπτωματικές αιτίες όπως π.χ. ελαφρότατες εξωτερικές δονήσεις, μικρά ρεύματα υγρής μάζας εξαιτίας τοπικών διαφορών θερμοκρασίας, άνιση εξάτμιση στα διάφορα σημεία του υγρού. Γινόταν επίσης προσπάθεια να ερμηνευθεί η κ. του Μ. με το φαινόμενο της ώσμωσης. Βαθμιαία όμως οι υποθέσεις αυτές εγκαταλείφθηκαν ως ελάχιστα ικανοποιητικές και αντίθετες με πολυάριθμες πειραματικές παρατηρήσεις. Ο Γάλλος βιολόγος Σαρλ Ρομπέν (1821-1885) παρατήρησε επί είκοσι χρόνια το αδιάκοπο της κ. του Μ. σε ένα υγρό και κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι η κίνηση αυτή θα διαρκούσε για απεριόριστο χρονικό διάστημα. Γύρω στο 1870, με την ανάπτυξη της κινητικής θεωρίας των αερίων, διατυπώθηκε η υπόθεση ότι η κ. του Μ. οφείλεται στην αδιάκοπη θερμική κίνηση των μορίων του υγρού, στο οποίο αιωρούνται τα σωματίδια. Η αδιάκοπη κρούση των μορίων, που κινούνται άτακτα, προκαλεί στα σωματίδια άτακτες μετακινήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις. Η κ. του Μ. σε ένα σωματίδιο μοιάζει περίπου με την κίνηση της μπάλας σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, με τη διαφορά ότι, στην περίπτωση της κ. του Μ., οι «ποδοσφαιριστές» είναι απείρως μικρότεροι της «μπάλας». Κατά την κινητική θεωρία, κάθε αιωρούμενο σωματίδιο αποκτά, σε ό,τι αφορά την ευθύγραμμη κίνηση, την αυτή κινητική ενέργεια, που είναι ανάλογη προς την απόλυτη θερμοκρασία του συστήματος. Απ’ αυτό συνάγεται ότι, ενώ η ενέργεια αυτή είναι αρκετή για να μεταδώσει αισθητή κίνηση στα πολύ λεπτά σωματίδια, η ίδια δεν είναι αρκετή να προκαλέσει ορατή κίνηση σε σωματίδια μεγαλύτερων διαστάσεων. Αυτό εξηγεί επίσης γιατί η κ. του Μ. των σωματιδίων μιας κολλοειδούς διάλυσης είναι τόσο πιο έντονη όσο μικρότερα είναι τα σωματίδια. Το γεγονός ότι η κ. του Μ. γίνεται προς όλες τις διευθύνσεις, εξηγεί γιατί τα σωματίδια μιας διάλυσης, ακόμα και όταν έχουν πυκνότητα μεγαλύτερη του υγρού στο οποίο αιωρούνται, δεν κατασταλάζουν στον πυθμένα του δοχείου: τα σωματίδια δέχονται πράγματι και ωθήσεις που κατευθύνονται από κάτω προς τα επάνω. Πλήρη θεωρητική ερμηνεία της κ. του Μ. έδωσαν το 1905 ο Αϊνστάιν και ο Μάριαν φον Σμολουκόφσκι· μετά την εργασία αυτή έγινε δυνατή η ποσοτική πειραματική επιβεβαίωση της γένεσης των κ. του Μ. Η επιβεβαίωση υπήρξε κυρίως έργο του Zαν-Μπατίστ Περέν, ο οποίος με μια σειρά εξαίρετα πειράματα (1907 - 08) κατόρθωσε να προσδιορίσει τη συμπεριφορά των σωματιδίων του Μπράουν, γεγονός που του επέτρεψε να καθορίσει τον αριθμό του Αβογκάντρο. Τα πειράματα αυτά έδωσαν μιαν άμεση απόδειξη της ύπαρξης του μορίου. Σχεδόν συχρόνως, το πλαίσιο των γνώσεων για την κ. του Μ. πλουτίστηκε με την ανακάλυψη της αντίστοιχης κίνησης και στα αέρια· η παρατήρηση έγινε σε λεπτότατα σταγονίδια νερού, αιωρούμενα σε καπναέρια από τον Λουί-Βικτόρ ντε Μπρολί. Κίνηση Μπράουν τριών μικροσκοπικών σωματιδίων: το σχέδιο αναπαριστά το ακατάστατο της κίνησης και αφορά ένα βραχύτατο χρονικό διάστημα. Η κίνηση αυτή είναι χαρακτηριστική των λεπτών σωματιδίων που αιωρούνται σε ένα υγρό.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • κίνηση — Ως κ. ορίζεται η μεταβολή της θέσης ενός σώματος σχετικά με άλλα σώματα (θεωρούμενα ακίνητα), τα οποία ορίζονται ως σύστηματα αναφοράς. Σύμφωνα με την κλασική μηχανική, η κ. ενός σώματος ορίζεται πλήρως όταν είναι γνωστές η θέση, η ταχύτητα και… …   Dictionary of Greek

  • Περέν, Ζαν-Μπατίστ — (Perrin, Λίλη 1870 – Νέα Υόρκη 1942). Γάλλος φυσικός. Σχεδίασε και πραγματοποίησε βασικές έρευνες πάνω σε φαινόμενα σχετικά με την ασυνέχεια της ύλης. Για σαράντα χρόνια περίπου (1898 1940) υπήρξε καθηγητής στη Σορβόνη· από το 1923 μέλος της… …   Dictionary of Greek

  • αεροπλάνο — Αεροσκάφος βαρύτερο από τον αέρα, που διατηρείται σε πτήση χάρη στην αεροδυναμική δράση που ασκείται πάνω στις πτέρυγές του, εξαιτίας της ταχύτητας που τού προσδίδει το σύστημα προώθησης. Υπάρχουν πολλοί τύποι επιβατικών, μεταφορικών και… …   Dictionary of Greek

  • Αβογκάντρο, Αμεντέο — (Amedeo Avogadro, conte di Quaregna e Ceretto, Τορίνο 1776 – 1856). Ιταλός επιστήμονας. Διετέλεσε καθηγητής των μαθηματικών και της φυσικής στο Βασιλικό Κολέγιο του Βερτσέλι· από το 1820 έως το 1822 είχε την έδρα της θεωρητικής φυσικής στο… …   Dictionary of Greek

  • αεροναυτική — Σύνολο πειραματικών δεδομένων, τεχνικών εφαρμογών και ποικίλων δραστηριοτήτων, οι οποίες συνδέονται με τις συνθήκες που επιτρέπουν στον άνθρωπο να μετακινείται μέσα στη γήινη ατμόσφαιρα με συσκευές που κατασκευάζονται γι’ αυτό τον σκοπό. Τo… …   Dictionary of Greek

  • Γερμανία — Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας Προηγούμενη ονομασία (1948 90): Γερμανική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία (ή Δυτική Γερμανία) & Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία) Έκταση: 357.021 τ.χλμ Πληθυσμός: 82.440.309 κάτ. (2000) Πρωτεύουσα:… …   Dictionary of Greek

  • άτομο — Στοιχείο της φύσης που η επισήμανσή του σχετίζεται με την ιδέα του αδιαίρετου της ύλης. Ά. είναι το μικρότερο μέρος ενός στοιχείου, το οποίο διατηρεί τις ιδιότητές του και μένει αμετάβλητο στις συνήθεις χημικές αντιδράσεις. Ετυμολογικά ο όρος ά.… …   Dictionary of Greek

  • ανθρωπολογία — Επιστήμη που εξετάζει τον άνθρωπο στο σύνολο των σωματικών χαρακτηριστικών του και των εκδηλώσεων της διανοητικότητάς του· όπως την όρισε o Μπιφόν, είναι η φυσική ιστορία του ανθρώπινου γένους. Η α. μελετά τον άνθρωπο –στο παρελθόν και στο παρόν …   Dictionary of Greek

  • ουμανισμός — Πολιτιστικό κίνημα (λογοτεχνικό, φιλολογικό και φιλοσοφικό), που συνδυάζεται με την καλλιτεχνική Αναγέννηση των ευρωπαϊκών κρατών κατά τον 15o και 16o αι. Ο ο. ξεκινά από την τάση προς μόρφωση, την αγωγή και την πνευματική και σωματική… …   Dictionary of Greek

  • αέριο — Σώμα σε κατάσταση τέτοια που δεν χαρακτηρίζεται ούτε από το σχήμα ούτε από τον όγκο του και αυτό οφείλεται στη σχεδόν πλήρη ελευθερία κίνησης των συστατικών σωματιδίων του και των σχετικά μεγάλων αποστάσεων μεταξύ τους. Η ύπαρξη χώρου μεταξύ των… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”